Zwangerschaps

Zwangerschap is de toestand waarin een vrouw een zich ontwikkelend embryo en later een foetus in de baarmoeder draagt. De zwangerschap duurt doorgaans ongeveer negen maanden, ongeveer 40 weken gerekend vanaf de eerste dag van de laatste menstruatie. Gedurende deze periode ondergaat het lichaam veranderingen die de groei en ontwikkeling van de vrucht mogelijk maken. In het dagelijks taalgebruik wordt meestal gesproken van zwangerschap; de woordvorm zwangerschaps komt vooral voor in samengestelde termen zoals zwangerschapsverlof of zwangerschapskwaaltjes.

De zwangerschap wordt in drie trimesters verdeeld. Het eerste trimester loopt tot circa week 12 en omvat de vroege ontwikkeling van organen en weefsels; veel vrouwen ervaren misselijkheid, vermoeidheid en veranderingen in de borsten. Het tweede trimester (rond week 13 tot 26) is voor velen het meest comfortabel; de vrucht groeit en de moeder voelt vaak bewegingen. Het derde trimester (week 27 tot bevalling) betreft verdere groei en voorbereiding op de geboorte en kan gepaard gaan met toegenomen lichamelijke belasting en onrust.

Prenatale zorg is gericht op de gezondheid van moeder en kind en omvat regelmatige controles door een verloskundige, huisarts of gynaecoloog, bloed- en urineonderzoek en beeldvorming zoals echografie. Daarnaast kunnen screenings op aangeboren afwijkingen plaatsvinden, evenals adviezen over voeding, beweging en leefstijl. Foliumzuur wordt vaak aanbevolen voorafgaand aan en in het begin van de zwangerschap om aangeboren afwijkingen te helpen voorkomen.

Leefstijl en voeding spelen een belangrijke rol. Een gebalanceerde voeding, voldoende vocht en regelmatige, matig intensieve activiteit worden aanbevolen. Alcohol, roken en illegale drugs worden afgeraden; beperkingen met cafeïne kunnen per situatie gelden. Bij signalen van complicaties zoals ernstige buikpijn, aanhoudende hoofdpijn, vaginale bloedingen of plotselinge zwelling moet direct medisch advies worden gezocht.

Geboorte vindt meestal tussen week 37 en 42 plaats. Na de bevalling herstellen moeder en kind meestal in verschillende fasen, en krijgen moeder en gezin ondersteuning bij de overgang.