situatie

Situatie is een Nederlands leenwoord met twee hoofdbetekenissen. Enerzijds verwijst het naar de toestand of de verzameling omstandigheden waarin iemand of iets zich bevindt; anderzijds naar de geografische positie of ligging van een object in ruimte. Door de brede toepasbaarheid wordt het woord in tal van vakgebieden gebruikt, zoals geografie, economie, politiek en journalistiek, maar ook in dagelijks taalgebruik.

De term komt uit het Franse situation, via het Latijn situatio, en bereikte het Nederlands in de vroegmoderne tijd. Het is een neutrale term die doorgaans geen waardeoordeel uitdrukt; de precieze betekenis hangt af van de context. In taalgebruik onderscheidt men doorgaans tussen de betekenis als toestand (toestand, situatie) en als locatie (ligging, positie). Verwant zijn termen als toestand en omstandigheden, die dichter bij de feitelijke situatie zitten zonder de nadruk op locatie.

Voorbeelden: de huidige situatie op de arbeidsmarkt verwijst naar de combinatie van omstandigheden en trends; een noodsituatie duidt op een directe crisis die om maatregelen vraagt; geografisch beschouwd kan de situatie van een plaats verwijzen naar haar ligging ten opzichte van waterwegen, steden of andere herkenbare referentiepunten.

Zie ook: toestand, omstandigheden, ligging, positie.