overgang

Overgang is een Nederlands zelfstandig naamwoord met meerdere betekenissen. In de meest basale zin verwijst het naar een verandering van toestand, situatie of fase. Zo spreekt men van de overgang van kind naar volwassene, de overgang van het ene seizoen naar het andere, of de overgang van een oud naar een nieuw systeem. Daarnaast duidt overgang vaak op een kruising of passage, bijvoorbeeld een verkeers- of spoorwegovergang of een voetgangersovergang, en op de overgangsperiode tussen twee fasen of regels.

In medische en biologische context verwijst de term vooral naar de menopauze, de periode waarin de hormonale balans verandert en de vruchtbaarheid afneemt. In sociale en culturele context wordt gesproken van een overgangsritueel of een overgang naar volwassenheid, en van een overgangsperiode bij politieke of organisatorische verandering.

De etymologie van overgang ligt in het Oudnederlands en is opgebouwd uit over- en gang, letterlijk ‘het overgaan’ of ‘doorgaan’. In hedendaags Nederlands wordt overgang zowel neutraal als beschrijvend gebruikt; voor technologische, beleidsmatige of structurele verschuivingen wordt vaak het leenwoord transitie toegepast.