spelen

Spelen is een veelgebruikt Nederlands werkwoord met de basisbetekenis “om te spelen” of “deel te nemen aan een spel of activiteit”. Het verwijst naar het doen van spelletjes, het beoefenen van een kunst of sport, of het aannemen van een rol. In het dagelijks taalgebruik kan spelen ook betekenen experimenteren met iets of iemand, of op een ontspannende manier bezig zijn. De term komt voor in uitdrukkingen zoals spelletjes spelen, muziek spelen en een rol spelen.

Grammaticaal gezien is spelen een regelmatig werkwoord in de tegenwoordige tijd. De vervoeging is: ik speel, jij speelt, hij/zij/het speelt, wij spelen, jullie spelen, zij spelen. De verleden tijd is: ik speelde, jij speelde, hij speelde, wij speelden, jullie speelden, zij speelden. Het voltooid deelwoord is gespeeld, waarmee de voltooide tijd wordt gevormd met hebben: ik heb gespeeld, wij hebben gespeeld. Voorbeelden: De kinderen spelen in de tuin. Zij speelt piano. We hebben gisteren voetbal gespeeld. In combinatie met andere woorden kan spelen verschillende betekenissen krijgen, zoals “een rol spelen” (acteren), “toneel spelen” (theater), of “spelen met” (je handelt met iets of iemand op een handvthalijke manier).

Etymologie en varianten: spelen komt uit het Oudnederlands en is verwant aan het Duitse spielen en het Engelse to play, allen afgeleid van een Proto-Germaanse wortel die met spel en spelen te maken heeft. Gerelateerde termen zijn onder meer spel, spellen, speler en spelletjes, die verschillende aspecten van spelen aanduiden.