onderzoeksstrategie

Een onderzoeksstrategie is het plan dat richting geeft aan een onderzoeksproject. Zij beschrijft welke doelen nagestreefd worden, welke onderzoeksvragen beantwoord moeten worden, welk theoretisch kader en welke methoden worden ingezet, en hoe tijd, geld en kwaliteit bewaakt worden. Een duidelijke strategie vergroot de coherentie, efficiëntie en rechtvaardiging van de onderzoeksinspanningen.

Belangrijkste elementen zijn onder meer de onderzoeksdoelen of vraagstelling, de selectie van een theoretisch kader en de literatuurverkenning, het ontwerp van de studie, de bron- en datapakketten, en de gekozen onderzoeksdesigns. Ook staan daarin de samplingstrategie, de methoden voor gegevensverzameling en -analyse, en aandacht voor validiteit, betrouwbaarheid en triangulatie. Verder worden planning, begroting, risicomanagement en kwaliteitsamplevorming opgenomen, evenals disseminatie- en implementatiestrategieën.

Methodologische opties variëren per vakgebied en doelstelling. Veelvoorkomende benaderingen zijn kwantitatief, kwalitatief en gemengde methoden; experimentele of quasi-experimentele ontwerpen; casestudies; en actieonderzoek of design science. De keuze moet in overeenstemming zijn met de onderzoeksvragen en de beoogde impact van het onderzoek, en rekening houden met ethische en praktische overwegingen.

Het proces van een onderzoeksstrategie omvat doorgaans probleemstelling, literatuurstudie, onderzoeksontwerp, uitvoering, analyse en interpretatie, en disseminatie. Governance en ethiek spelen een rol via bijv. instemmingen van toezichthouders, privacybescherming en open wetenschap. Documentatie en transparantie bevorderen reproduceerbaarheid en verantwoording, terwijl stakeholderbetrokkenheid en participatieve evaluatie de toepasbaarheid vergroten.

Een effectieve onderzoeksstrategie leidt tot duidelijke bevindingen die theoretische en/of praktische waarde hebben en bij kunnen dragen aan beleid, industrie of academische kennis. Evaluatie van de strategie zelf, feedback uit de stakeholders en plannen voor toekomstige onderzoeken vormen de cyclische kant van strategieontwikkeling.