disseminatie

Disseminatie is het proces waarbij kennis, onderzoeksresultaten of innovaties doelgericht worden verspreid en beschikbaar gesteld aan een beoogde doelgroep, met als doel dat de informatie wordt begrepen, benut en toegepast in praktijk, beleid of vervolgonderzoek.

Disseminatie versus diffusie: diffusie verwijst naar het natuurlijke, vaak onbedoelde verspreidingsproces van ideeën door netwerken, terwijl disseminatie actief gepland en georganiseerd gebeurt, met duidelijke doelgroepen, kanalen en tijdlijnen. Disseminatie vindt vooral plaats in onderzoeks-, zorg- en beleidscontexten, maar geldt ook voor onderwijs, bedrijfsleven en publieke communicatie.

Een effectief disseminatieproces omvat meerdere stappen: het vaststellen van de doelgroep en hun informatiebehoeften; het ontwerpen van duidelijke, toegankelijke boodschappen; het selecteren van geschikte kanalen en formats; samenwerking met eindgebruikers en stakeholders; implementatie en uitvoering; en monitoring met evaluatie van bereik, acceptatie en toepasbaarheid.

Kanalen en methoden: vakpublicaties, beleidsnotities, pers- en social media, nieuwsbrieven, websites, trainingen en evenementen; samenwerking met partnerorganisaties, gebruikerspanels en open databanken zijn vaak effectief.

Evaluatie en effectmeting: succes wordt vaak gemeten aan het bereik, de betrokkenheid van de doelgroep, de mate van adoptie en uiteindelijke toepassing van de kennis. Barrières zijn onder meer beperkte toegang tot de doelgroep, taalkundige complexiteit, beperkte media- en digitale vaardigheden, weinig middelen en gebrek aan vertrouwen. Succesfactoren zijn co-creatie met eindgebruikers, eenvoudige taal, relevantie van de boodschap en samenwerking met partners.