intussusceptie

Intussusceptie is het telescoperen van een darmsegment in het aangrenzende segment, meestal het ileum in de cecum (ileocolische intussusceptie). Door deze telescoping kan obstructie ontstaan en de bloedtoevoer naar het ingesloten deel verminderen, wat kan leiden tot darmischemie als behandeling uitblijft. Het beeld kan plots ontstaan en snel voortschrijven.

De aandoening komt vooral voor bij jonge kinderen, meestal tussen de 6 en 36 maanden, vaker bij jongens. In veel gevallen is de oorzaak idiopathisch en houdt het verband met lymfoïde hyperplasie van Peyer's patches na een virale infectie. Bij oudere kinderen en volwassenen is vaker sprake van een pathologisch leidpunt, zoals Meckel-divertikel, poliep of een tumor.

Klachten variëren maar bestaan vaak uit terugkerende koliekpijn met korte perioden van rust, waarbij het kind vaak kreent, buigt en trekken aan de knieën maakt. Braken komt voor en soms is er een buikmassa voelbaar in de rechterbovenbuik of epigastrium. Een currant jelly-stoelgang (bloed met slijm) kan voorkomen maar is niet altijd aanwezig.

Diagnose gebeurt meestal met echografie, die doorgaans de diagnose bevestigt met kenmerken als het target- of donutsignaal. Röntgenonderzoek kan obstructie tonen. Een contrast- of lucht enema kan diagnostisch en therapeutisch zijn, vooral bij kinderen. CT-scan wordt vaker gebruikt bij volwassenen om een lead punt en complicaties uit te sluiten.

Behandeling begint met stabiele beeldvorming en vochtresuscitatie. Bij afwezigheid van perforatie of peritonitis kan non-operatieve reductie met een lucht- of hydrostatisch (contrast) enema worden geprobeerd, met succes approximately 75–95% bij kinderen en een recidiefpercentage van 5–10%. Falende reductie of aanwezigheid van een leidpunt of peritonitis vereist chirurgische behandeling, waarbij reductie mogelijk is en resectie nodig kan zijn. Laparoscopie is alternatief voor open chirurgie. De prognose is doorgaans goed bij tijdige behandeling; complicaties kunnen darmnecrose, perforatie en peritonitis zijn.