poliep

Een poliep is een abnormale weefselgroei die uit een slijmvlies uitsteekt in een lumen of holte van het lichaam. Poliepen kunnen pedunculeerd zijn (aan een korte stengel) of sessiel (met een brede basis). Ze komen het meest voor in slijmvliezen van de darm, de neus- en bijholten, de baarmoeder en de maag.

De meest bekende poliepen zijn colorectale polyposen. Ook polypen in de neus en bijholten (neuspoliepen), baarmoeder (endometriumpoliepen) en maag voorkomen vaak. Sommige polypen zijn gereserveerd als goedaardig, andere kunnen precancereus zijn, zoals adenomateuze poliepen in de darm. Hyperplastische polypen zijn meestal niet-precancereus.

Oorzaken en risicofactoren zijn onder meer genetische aandoeningen zoals familiaire polyposis-syndromen (bijvoorbeeld FAP) en Peutz-Jeghers-syndroom, maar ook ontstekingen, veroudering, roken en obesitas. Sporadische polypen komen vaker voor dan polypen die ontstaan door erfelijke syndromen. Sommige polypen ontwikkelt zich door chronische ontsteking of als reactie op irritatie.

Veel polypen geven geen klachten. Bij darmpoliepen kan bloedverlies of een verandering in de stoelgang optreden; bij neuspoliepen leidde tot obstructie of verlies van reukvermogen; baarmoederpoliepen kunnen leiden tot abnormale vaginale bloeding. Diagnose vindt plaats met endoscopie of colonoscopie (voor darmpolypenen) en worden bevestigd door histopathologisch onderzoek, soms aangevuld met beeldvorming of nasale endoscopie.

Behandeling richt zich op verwijdering van de poliep, meestal via endoscopische polypectomie of chirurgische verwijdering afhankelijk van locatie en grootte. De prognose is meestal gunstig na verwijdering, maar sommige polypen kunnen terugkeren, zeker bij erfelijke syndromen. Screening en follow-up zijn belangrijk om dysplasie of kanker tijdig op te sporen, vooral bij colorectale polypen.