rugklachten

Rugklachten is een verzamelnaam voor pijn, stijfheid en ongemak in de rug. De lendenrug is het meest betrokken bij rugklachten. Rugklachten komen veel voor bij volwassenen en zijn een belangrijke oorzaak van ziekteverzuim en beperkingen in dagelijks functioneren. Bij veel mensen trekt de pijn binnen enkele dagen tot weken weg; bij anderen blijft de pijn langer aanwezig.

Oorzaken variëren. Vaak betreft het niet-specifieke lage rugpijn door overbelasting, een verkeerde beweging of gespannen spieren. Minder vaak zijn onderliggende aandoeningen zoals hernia, artrose van de wervelkolom, ontstekingen of zenuwbeknelling. Soms kan de exacte oorzaak niet worden vastgesteld.

Veelvoorkomende klachten zijn pijn in de rug en rugstijfheid, met beperking van beweging. Soms geeft de pijn uitstraling naar de billen of benen (ischias). Bij ernstige zenuwbeknelling kunnen gevoelloosheid, tintelingen of krachtverlies optreden.

Diagnose begint met een anamnese en lichamelijk onderzoek. Bij niet-specifieke rugklachten is routinematige beeldvorming meestal niet nodig in de eerste weken. Red flags die direct vervolgonderzoek vereisen zijn plotselinge zwakte in de benen, verlies van controle over blaas of darmen, koorts, ernstig pijn na een trauma, of onverklaard gewichtsverlies.

Behandeling is meestal conservatief: actieve mobiliteit, normale dagelijkse activiteiten zolang mogelijk voortzetten, en korte rustperiodes indien nodig. Pijnstilling zoals paracetamol of NSAID kan helpen, mogelijk tijdelijk spierontspanners. Fysiotherapie en oefentherapie ondersteunen houding, core-stabiliteit en flexibiliteit. In zeldzame gevallen kunnen injecties of operatieve ingrepen nodig zijn voor specifieke aandoeningen.

Preventie omvat regelmatige lichaamsbeweging, versterkende oefeningen, goede tiltechnieken, ergonomische aanpassingen op werk en thuis, gezond gewicht en stoppen met roken.

Prognose is over het algemeen gunstig: veel rugklachten verbeteren binnen enkele weken. Een minderheid heeft chronische pijn of terugkerende episodes, wat meestal vraagt om vervolgzorg en een multidisciplinaire aanpak gericht op functionele revalidatie.