burningevoeligheid

Burningevoeligheid is een medische term die verwijst naar een aanhoudende of terugkerende brandende sensatie op de huid of slijmvliezen. Deze sensatie kan optreden bij prikkels die normaal geen pijn doen (allodynie) of bij milde stimuli sterker ervaren worden (hyperalgesie). Burningevoeligheid is vaak een symptoom van neuropathische pijn, maar kan ook voorkomen bij ontstekings- of huidaandoeningen.

Veelvoorkomende oorzaken zijn zenuwbeschadiging door diabetes mellitus, neuropathie na een herpes zoster (postherpetische neuralgie), neuropathie door chemotherapie, zenuwbeknelling of letsel, en auto-immuun- of ontstekingsaandoeningen zoals multiple sclerose. Daarnaast kan schade aan huid- of zenuwuiteinden door infecties, brandwonden, zonneschade of chemicaliën brandende sensatie veroorzaken. Centrale sensitisatie in het ruggenmerg of de hersenen kan de symptomen versterken. Tekorten aan vitamine B12 of andere metabole aandoeningen kunnen eveneens bijdragen.

Mechanistisch gezien gaat burningevoeligheid vaak samen met beschadiging of disfunctie van perifere zenuwen, wat leidt tot ectopische zenuwactiviteit en verhoogde gevoeligheid van het nociceptieve systeem. Ontstekingsmediatoren kunnen de pijnbanen versterken en zo het brandende gevoel vergroten, vooral bij chronische pijn.

Symptomen variëren; patiënten beschrijven brandende, soms schurende of stekende pijn die al bij lichte aanraking of temperatuurveranderingen kan optreden. De diagnose is doorgaans gebaseerd op medische geschiedenis, lichamelijk onderzoek en uitsluiting van huidziekten; er bestaan geen specifieke biomarkers en aanvullende tests zoals neurofysiologisch onderzoek kunnen worden ingezet wanneer nodig.

Behandeling is afhankelijk van de onderliggende oorzaak en vereist vaak een gecombineerde aanpak. Medicatie zoals anticonvulsiva (gabapentine, pregabaline) of antidepressiva (amitriptyline, duloxetine) kan neuropathische pijn verminderen. Topische behandelingen zoals lidocaïnepleisters of capsaiïnecrèmes kunnen lokaal verlichting bieden. Daarnaast zijn pijneducatie, fysiotherapie en cognitieve gedragstherapie nuttig, en behandeling van de onderliggende aandoening is essentieel. De prognose varieert: sommige vormen verbeteren met gerichte therapie, andere blijven chronisch en vragen langdurige multidisciplinaire zorg.