brandwonden

Brandwonden zijn wonden die ontstaan door warmte, chemicaliën, straling of elektriciteit en die schade aan de huid en soms onderhuids weefsel veroorzaken. De meest voorkomende oorzaken zijn contact met hete vloeistoffen of voorwerpen, open vuur, stoom, sommige chemicaliën en elektrische bronnen.

Brandwonden worden meestal ingedeeld naar diepte: 1e graad (oppervlakkige schade aan de epidermis), 2e graad (gedeeltelijk tot diep dermale schade met blaren), en 3e graad (volledige doorbraak van alle huidlagen en mogelijk onderhuids weefsel).

Symptomen variëren per graad. 1e graad: roodheid en pijn zonder blaren. 2e graad: blaren, pijn en vochtige huid. 3e graad: volledige huidbeschadiging met mogelijk minder pijn door zenuwbeschadiging en vaak verkleurde, stugge huid.

Eerste hulp bestaat uit: direct koelen met lauw stromend water gedurende 10-20 minuten; verwijder strakke sieraden en kleding rondom de brandwond; ijs of vetten vermijden; sluit de wond losjes af met een steriel niet-klevend verband.

Medische behandeling is afhankelijk van grootte en diepte van de wond. Kleine brandwonden kunnen meestal thuis worden verzorgd met reiniging, blaarafdekking en pijnstilling. Grotere of diepe brandwonden, brandwonden op gezicht, handen, voeten, genitaliën of rondom gewrichten, of chemische/electrische brandwonden vereisen medische evaluatie. In het ziekenhuis kan wondreiniging, debriement, speciale wondenverbanden, pijnstilling en tetanusprik plaatsvinden; bij grote brandwonden kan vochttoediening en opname in een brandwondencentrum nodig zijn.

Nazorg en complicaties: brandwonden kunnen littekens en contracturen veroorzaken; fysiotherapie en revalidatie helpen stijfheid te voorkomen; regelmatige controle en juiste wondzorg verminderen infectierisico en bevorderen genezing.

Preventie: veiligheidsmaatregelen rondom hitte en chemicaliën, beschermende kleding, rookmelders en snelle behandeling van kleine brandwonden verminderen risico en schade.