temperatuurveranderingen

Temperatuurveranderingen verwijzen naar veranderingen in de temperatuur van een gebied of van de atmosfeer door de tijd. In de meteorologie worden korte termijnverschillen (weersschommelingen) onderscheiden van langere termijnontwikkelingen (klimaatverandering). De temperatuur kan dagelijks fluctueren door factoren zoals de stand van de zon, wolken, neerslag en wind. Diurnale variaties leiden doorgaans tot warmere dagen en koelere nachten, terwijl seizoenswisselingen grotere, seizoensgebonden verschillen veroorzaken.

Oorzaken zijn onderverdeeld in natuurlijke factoren (zonnestraling, veranderingen in de aardbaan, El Niño/La Niña, wolkenvorming) en menselijke factoren (broeikasgasemissies, landgebruik, stedelijke warmte-eiland-effect). De recente opwarming in veel regio’s wordt voor een aanzienlijk deel toegeschreven aan menselijke activiteiten, met name door verhoogde concentraties kooldioxide en methaan.

Metingen en data: temperatuur wordt gemeten in graden Celsius. Data komen van weerstations, maritieme boeien, vliegtuigen en satellieten, en via klimaatmodellen. Trends worden geanalyseerd na correctie voor seizoenscycli en diurnale variaties; naast langetermijntrends is er altijd sprake van variabiliteit en onzekerheid. Het onderscheiden van korte-termijnfluctuaties en langetermijndrivers helpt bij interpretatie.

Effecten en toepassingen: veranderingen in temperatuur beïnvloeden ecosystemen, landbouw, waterbeheer en energievraag. In beleid en planning worden temperatuurveranderingen meegenomen in weer- en klimaatverwachtingen, adaptatie- en mitigatiestrategieën, en infrastructuurontwerp.