beschrijven

Beschrijven is een Nederlands werkwoord met de betekenis van in woorden geven wat iets is, hoe het eruitziet of wat er gebeurt. Het doel is een beeld of begrip over te brengen aan een luisteraar of lezer. Beschrijven kan zowel in geschreven als in gesproken taal voorkomen en wordt veel gebruikt bij verhalen, rapporten, vakliteratuur en alledaagse communicatie.

Het woord is opgebouwd uit het voorvoegsel be- en het werkwoord schrijven, waardoor de oorsprong ligt in het idee van „schrijven over” iemand of iets. In de loop der tijd is het uitgegroeid tot een breed toepasbaar synoniem voor in detail uiteenzetten wat er is waargenomen of gedacht. De betekenis blijft gericht op het geven van kenmerken, relaties en context.

Grammaticaal gezien is beschrijven een regelmatig transitievend werkwoord. Tegenwoordige tijd: ik beschrijf, jij beschrijft, hij beschrijft, wij beschrijven, jullie beschrijven, zij beschrijven. Verleden tijd: ik beschreef, jij beschreef, hij beschreef, wij beschreven, jullie beschreven, zij beschreven. Voltooide tijd: ik heb beschreven. Passieve bouw kan met worden: er wordt beschreven; verleden passief: er werd beschreven. Het werkwoord gaat meestal vergezeld van een direct object, soms gevolgd door adverbiale bepalingen van tijd, plaats of wijze.

Gebruiksverschillen en verwante woorden omvatten onder meer omschrijven (to describe in more detail, vaak beperkt tot het herschrijven of samenvatten), toelichten (verduidelijken), en schetsen (een eerste, ruwe beschrijving geven). Voorbeelden: „De wandelaar beschrijft het landschap nauwkeurig.” „Kan je dit hoofdstuk beschrijven?” Beschrijven is essentieel in academische, journalistieke en creatieve contexten wanneer nauwkeurige en beknopte beeldvorming vereist is.