samenvatten

Samenvatten is het proces van het verkorten van een langere tekst of gesproken boodschap tot een beknopte samenvatting die de kernpunten en de belangrijkste informatie behoudt. Het doel is om snel inzicht te geven in de hoofdgedachte en de belangrijkste argumenten zonder onnodige details.

Een samenvatting is het product van dit proces: een korte weergave die de essentie van de oorspronkelijke bron faithfully weergeeft. Samenvatten wordt veel toegepast in onderwijs, onderzoek, media en bedrijfscommunicatie, om snel de kernpunten te communiceren zonder de bron te vervormen. De samenvatting kan zowel informatief als beschrijvend zijn: informatieve samenvattingen geven de hoofdpunten en conclusies weer, terwijl beschrijvende samenvattingen meer de structuur en context benadrukken.

Het samenvatten omvat meestal het identificeren van de kernideeën, de belangrijkste argumenten en de conclusie, gevolgd door een bewerking waarin irrelevante details, voorbeelden en repetities worden weggelaten. Belangrijk is dat een samenvatting zelfstandig en coherent blijft en geen nieuwe informatie toevoegt. In academische context onderscheidt men vaak tussen een samenvatting en een parafrase: een samenvatting vat samen, een parafrase herformuleert met eigen woorden zonder de inhoud te veranderen.

In de informatica is automatisch samenvatten een onderzoeksgebied binnen de natuurlijke taalverwerking, met extractieve en abstractive benaderingen. Toepassingen omvatten nieuws- en rapportagesamenvattingen, samenvattingen van wetenschappelijke artikelen en hulpmiddelen voor leesstroom en besluitvorming. Algemeen geldt: een goede samenvatting is kort, duidelijk en nauwkeurig ten opzichte van de oorspronkelijke bron.