beschrijvende

Beschrijvende is een bijvoeglijk naamwoord in het Nederlands met de betekenis descriptive of beschrijvend. Het woord is afgeleid van het werkwoord beschrijven en krijgt met het achtervoegsel -ende de adjectivische vorm. Voorbeelden zijn: een beschrijvende tekst, een beschrijvende stijl, een beschrijvend verslag.

In de taalkunde wordt de term vaak gebruikt in de uitdrukking beschrijvende taalkunde, de studie van taal zoals die in praktijk wordt gebruikt, zonder normative regels op te leggen. Dit staat tegenover prescriptieve (of normative) taalkunde, die regels en voorschriften geeft over wat als correct taalgebruik geldt. Beschrijvende grammatica of beschrijvende beschrijvingen van taalbegrippen proberen vast te leggen hoe taal daadwerkelijk functioneert en gebruikt wordt door sprekers, in plaats van hoe men zou willen dat het is.

Beschrijvende taal wordt ook in bredere zin gebruikt: een beschrijvende passage in literatuur of non-fictie biedt gedetailleerde weergave van personen, plaatsen en gebeurtenissen, met aandacht voor kenmerken en omstandigheden, eerder dan voor meningen of evaluaties. Het doel is duidelijke vastlegging en verantwoording van wat er gebeurt of zichtbaar is, vaak met aandacht voor objectieve waarneming en feitelijke details.

Etymologie: het woord is afgeleid van het werkwoord beschrijven, met -ende als uitgang om het als beschrijvend bijvoeglijk naamwoord te vormen. Synoniemen zijn onder meer descriptief (lezers variëren in gebruik), terwijl beschrijvende de gangbare Nederlandse vorm is. Zie ook descriptieve taalkunde, prescriptieve taalkunde, en beschrijvende grammatica.