priktesten

Priktesten, in het Nederlands ook wel huidpriktest genoemd, is een diagnostische methode om IgE-gemedieerde sensibilisaties aan te tonen. Het wordt vaak uitgevoerd bij verdenking op allergieën en helpt bij het identificeren van specifieke allergenen die een reactie kunnen veroorzaken. De test vindt meestal plaats op de onderarm of rug en wordt uitgevoerd door een getrainde zorgverlener, zoals een allergoloog of een dermatoloog.

Tijdens de procedure worden kleine hoeveelheden allergenen, samen met controles, op de huid geplaatst. De huid wordt daarna licht gestoken met een lancet zodat het allergen de epidermis kan bereiken. Na ongeveer 15 tot 20 minuten wordt bekeken of er een reactie optreedt: een positieve reactie bestaat uit een opgeblazen wheal (kwast) met een omringende erytheem. De grootte van de wheal wordt gemeten in millimeters en vergeleken met de negatieve controle; een positieve reactie duidt op sensitisatie voor dat allergeen, niet noodzakelijk op klinische allergie. Een histamine-controle bevestigt de reactiviteit van de huid, terwijl een zoutoplossing als negatieve controle dient.

Voorbereiding en veiligheid: reizgebruikers van antihistaminica of bepaalde geneesmiddelen moeten doorgaans een pauze nemen voorafgaand aan de test. De test is over het algemeen veilig maar kan jeuk, roodheid of zeldzaam een ernstigere reactie veroorzaken; adequate nooduitrusting moet beschikbaar zijn.

Resultaten worden altijd geïnterpreteerd in combinatie met de medische voorgeschiedenis en andere bevindingen. Een positieve test betekent niet automatisch dat er sprake is van een klinische allergie; het vereist vaak verdere evaluatie. Veelvoorkomende allergenen die getest kunnen worden zijn huisstofmijn, pollen, huisdieren, schimmels en sommige voedingsmiddelen (waarbij voor voedselallergieën vaak aanvullende testen of een orale provocatietest nodig is). Priktesten bieden snel inzicht in sensitisatiepatronen en helpen bij advies over vermijden en behandeling.