pauze

Pauze is een Nederlands zelfstandig naamwoord dat een korte rust of onderbreking in een lopende activiteit aanduidt. Een pauze kan worden genomen tijdens werk, studie, reizen of bij optredens. In gesprekken wordt vaak gesproken over een pauze nemen of even pauzeren. De gerund vorm is pauzeren.

Etymologie: Het woord pauze komt via Franse pause en Latijn pausa uit het Grieks pausa, wat onderbreking of stilte betekent. In het Nederlands is de spelling al lange tijd ingeburgerd en wordt het gebruikt in verschillende contexten.

Toepassingsgebieden: In de praktijk worden pauzes in bedrijven en scholen vaak vastgelegd in beleid of de cao. In muziek en podiumkunsten verwijst pauze naar een rustsignaal; in notatie geeft de pauze de duur van stilte aan. In media zoals televisie, radio en film kan een pauze een overgang of stilte markeren. Bij sportwedstrijden is een pauze of time-out een korte stop in het spel. Figuurlijk kan pauze ook verwijzen naar een tijdelijke uitstel of adempauze in processen of besluitvorming.

Overige opmerkingen: Het woord wordt in veel Rijndelta- en Duitstalige contacten als leenwoord herkend, en er bestaan varianten zoals in Fries en enkele dialecten met minimale fonetische verschillen. In het dagelijks taalgebruik is pauze een gangbaar begrip dat zowel letterlijk als figuurlijk kan worden toegepast om een onderbreking of ademruimte aan te duiden.