maculadegeneratie

Maculadegeneratie, ook wel leeftijdsgebonden maculadegeneratie (AMD) genoemd, is een aandoening van het netvlies waarbij de macula, het centraal gelegen gebied in de retina, verslechtert. Dit leidt doorgaans tot verlies van centrale gezichtsscherpte. AMD treft vooral oudere volwassenen en is een belangrijke oorzaak van blijvende visuele beperking wereldwijd. Er bestaan twee hoofdvormen: droge (atrofische) AMD en natte (neovasculaire) AMD.

Symptomen treden meestal op in de centrale visie: wazig zien, lijnen die krom of vervormd lijken (metamorphopsie), en moeite met lezen of gezichten herkennen. Het perifere gezichtsveld blijft meestal behouden, terwijl de centrale visie tekortschiet.

Diagnose wordt gesteld door een oogarts met een oogonderzoek, tests zoals een Amsler-grid, en beeldvorming zoals OCT (optical coherence tomography) en fluoresceïne-angiografie. Vroege detectie via regelmatige controles is belangrijk om veranderingen tijdig te constateren.

Behandeling hangt af van de vorm. Droge AMD heeft geen genezing; leefstijlaanpassingen en voedingssupplementen volgens AREDS2 kunnen de voortgang bij matige tot gevorderde AMD mogelijk vertragen. Natte AMD wordt doorgaans behandeld met anti-VEGF-injecties (bijv. ranibizumab, aflibercept, bevacizumab) die verlies van visie kunnen voorkomen of verminderen; in sommige gevallen zijn lasertherapie of fotodynamische therapie opties. Revalidatie en hulpmiddelen voor laag zien helpen bij dagelijkse activiteiten.

Prognose varieert. Nat’e AMD kan, met tijdige behandeling, stabiliseren of een beperkt herstel brengen; droge AMD verloopt meestal progressief maar langzamer. Preventie richt zich op het vermijden van roken, een gezond dieet met groenten en omega-3, en regelmatige oogcontroles.