gezichtsveld

Gezichtsveld is het gebied waarin men zicht heeft bij een vaste blik, met één oog (monoculair gezichtsveld) of met twee ogen (binoculair gezichtsveld). Het omvat zowel de centrale visie, gebonden aan de fovea, als de perifere visie die nog waarneemt zonder scherpte, contrast en kleur. Het gezichtsveld geeft aan wat men vanuit een bepaalde stand van het hoofd en de ogen kan waarnemen, zonder ze actief te verplaatsen.

Het monoculaire gezichtsveld verwijst naar wat één oog waarneemt, terwijl het binoculaire gezichtsveld het gecombineerde zicht van beide ogen is. Door de overlapping tussen de twee ogen ontstaat binoculair dieptezicht en een groter totaal waargenomene gebied. In dagelijkse praktijken zijn zowel de grootte van het gezichtsveld als de mate van binoculaire overlapping relevant voor functies zoals rijgedrag en mobiliteit.

Typisch bevinden zich in gezonde volwassenen horizontale gezichtsvelduiten van ongeveer 180 graden en verticale grenzen rond de 120 tot 140 graden. Deze waarden variëren per individu en worden beïnvloed door oogpositie, leeftijd en aandacht. Het centrale deel van het gezichtsveld heeft de hoogste visuele gevoeligheid (foveale visie); de periferie is minder scherp maar beter in het waarnemen van beweging en licht.

Metingen en klinische relevantie: geometrische veldmetingen worden perimetrisch uitgevoerd, bijvoorbeeld met statische of kinetische perimetrie. Veranderingen in het gezichtsveld kunnen wijzen op aandoeningen zoals glaucoom, optische neuropathie, retinitis pigmentosa of hersenletsel. Het gezichtsveld speelt ook een rol in dagelijkse taken zoals autorijden, en in het ontwerp van visuele interfaces en displays.