leverdysfunctie

Leverdysfunctie is een verzamelnaam voor een verstoorde leverfunctie, waarbij de lever haar belangrijke taken niet of onvoldoende kan vervullen. De lever voert tal van functies uit, zoals stofwisseling en opslag van voedingsstoffen, productie van gal, synthese van eiwitten (zoals albumine en stollingsfactoren) en detoxificatie van gifstoffen. Bij leverdysfunctie verlopen deze processen vertraagd of verkeerd, wat zowel acuut als chronisch kan zijn.

Oorzaken zijn gevarieerd. Ze omvatten virale of alcoholische leverschade, leververvetting (NAFLD/NASH), auto-immuun hepatitis, galwegobstructies, geneesmiddelgerelateerde leverbeschadiging (DILI), erfelijke stofwisselingsstoornissen zoals hemochromatose en Wilson’s ziekte, en vasculaire leveraandoeningen. Ook posthepatitis of decompensatie bij bestaande leverziektes kan leiden tot dysfunctie.

Klinische presentatie is afhankelijk van de oorzaak en de ernst. Symptomen kunnen geelzucht, vermoeidheid, misselijkheid, buikpijn rechtsboven, verlies van eetlust en een opgeblazen gevoel zijn. Bij gevorderde disfunctie kunnen ascites, oedeem, coagulopathie en hersenfunctiesstoornissen (encefalopathie) optreden.

Diagnostiek omvat typically leverfunctietests (ALT, AST, ALP, GGT, bilirubine, albumine, INR), beeldvorming (echo, CT, MRI) en soms leverbiopsie. Elastografie kan de mate van fibrose weergeven. De achterliggende ziekte bepaalt de behandeling, die kan variëren van antivirale of immunosuppressieve therapie tot leefstijlaanpassingen (gewichtverlies bij NAFLD, alcoholontzegging) en stoppen van purses van schadelijke medicatie. Behandeling van complicaties omvat diëtetiek bij ascites, behandeling van encefalopathie, en in ernstige gevallen levertransplantatie.

Prognose en preventie hangen af van de oorzaak en de mate van leverbeschadiging. Vaccinatie tegen hepatitis A en B, gezonde leefstijl, en tijdige behandeling van leverziekten helpen het risico te verminderen.