Diagnostiek

Diagnostiek is het systematisch proces waarmee een zorgprofessional vaststelt wat de oorzaak is van klachten of afwijkingen bij een patiënt. Het doel is een juiste diagnose te stellen, de prognose in te schatten en een behandel- en monitoringsplan te bepalen. Diagnostiek integreert informatie uit de anamnese (het gesprek over symptomen en voorgeschiedenis), het lichamelijk onderzoek en aanvullende onderzoeken zoals laboratoriumtests en beeldvorming. De uitkomsten worden gecombineerd met klinische ervaring en richtlijnen om tot een plausibele conclusie te komen.

Het diagnostische proces omvat verschillende stappen. Eerst wordt een klinisch beeld ontwikkeld op basis van verhaal en onderzoek. Vervolgens ontstaat een differentiaaldiagnose, een lijst van mogelijke oorzaken die nader onderzocht moeten worden. Afhankelijk van de waarschijnlijkheid en de mogelijke ernst worden aanvullende tests gekozen, waaronder bloed- of urinestesten, beeldvormende onderzoeken (bijv. röntgen, MRI, CT), functionele onderzoeken of genetische tests. De resultaten worden geïnterpreteerd in relatie tot de kans op iedere hypothese, rekening houdend met betrouwbaarheid, kosten en eventuele risico’s voor de patiënt.

Sleutelbegrippen in diagnostiek zijn sensitiviteit, specificiteit en voorspellende waarden, die de kans op een juiste diagnose aangeven afhankelijk van de test en de pre-testkans. Fouten blijven mogelijk, waardoor follow-up, herbeoordeling en multidisciplinair overleg vaak noodzakelijk zijn. Kwaliteitszorg, patiëntveiligheid en geïnformeerde toestemming spelen een belangrijke rol, net als het gebruik van evidence-based richtlijnen en het beperken van onnodige tests.

Diagnostiek leidt uiteindelijk tot een behandelplan, monitoring en, indien nodig, aanpassing van de diagnose na evaluatie van de respons op behandeling.