leveraandoeningen

Leveraandoeningen zijn aandoeningen van de lever, een organen met cruciale functies zoals galproductie, metabolisatie, opslag van energie en vitamines, detoxificatie en immunologische bescherming. Leverbeschadiging kan acuut of chronisch zijn en leiden tot verminderde leverfunctie, ontsteking, littekenvorming (cirrose) of leverfalen.

Veelvoorkomende leveraandoeningen zijn virale hepatitis (A, B en C), leververvetting zonder alcohol (NAFLD) en de inflammatoire variant NASH, levercirrose, leverkanker (hepatocellulair carcinoom) en aandoeningen van de galwegen zoals cholestase, primaire biliêre cholangitis (PBC) en primaire scleroserende cholangitis (PSC). Medicijn- en toxische leverbeschadiging, bijvoorbeeld door overdosis paracetamol, kan ook voorkomen.

Diagnose gebeurt meestal met bloedtesten (ALT, AST, ALP, bilirubine, albumine en INR), beeldvorming (echo, CT of MRI) en vaak aanvullende onderzoeken zoals leverbiopsie. Elastografie kan niet-invasief fibrose meten. De aanpak bepaalt de oorzaak en ernst en let ook op complicaties zoals ascites, encefalopathie of varices.

Behandeling is afhankelijk van de oorzaak: antivirale therapie voor hepatitis B of C, leefstijlaanpassingen en gewichtsverlies bij NAFLD/NASH, en behandeling van cholestase bij PBC of PSC. Bij gevorderde leverziekte kan levertransplantatie overwogen worden. Preventie omvat vaccinaties tegen hepatitis A en B, matiging van alcoholgebruik, een gezonde leefstijl en verantwoord medicijngebruik.