buikultrageluid

Buikultrageluid is een term die in het Nederlands wordt gebruikt om de geluiden te beschrijven die voortkomen uit de bewegingen van het maagdarmkanaal, met name de maag en darmen, tijdens de spijsvertering. De geluiden worden vaak omschreven als gegorgel, gerommel of gesis en ontstaan door peristaltische contracties die gas, lucht en vocht door de darmen bewegen, alsook door veranderingen in druk in de darm. In medische literatuur worden deze geluiden vaak borborigmi of abdominaal/ gastro-intestinaal geluid genoemd; buikultrageluid is een beschrijvende term die vooral in informele of algemene contexten wordt gebruikt.

Oorzaken en variatie: Normaal gesproken ontstaan buikultrageluiden bij de verwerking van voedsel, bij honger of na het eten, en bij het inslikken van lucht of wisselingen in de darmgassen geproduceerd door de aanwezige bacteriën. Ze zijn vaak duidelijker bij kinderen dan bij volwassenen en kunnen variëren in intensiteit en frequentie afhankelijk van de toestand van de spijsvertering. Pathologische oorzaken zijn onder meer darmobstructie, gastro-enteritis, ontstekingsziekten van de darm, ileus, uitdroging en elektrolytenstoornissen of medicijnen die de motiliteit beïnvloeden.

Klinische relevantie en diagnose: Luisteraanduidingen van de buik maken deel uit van een lichamelijk onderzoek en kunnen normaliteit aangeven of wijzen op afwijkingen. De aanwezigheid of afwezigheid van geluiden alleen is meestal onvoldoende voor diagnose en moet worden geïnterpreteerd samen met de geschiedenis, andere bevindingen en mogelijk aanvullend onderzoek zoals beeldvorming.

Beheer: Voor normale functie is doorgaans geen specifieke behandeling nodig; bij vermoedelijke aandoeningen wordt de onderliggende oorzaak behandeld. In dagelijkse praktijk kunnen regelmatige maaltijden, een gevarieerd eiwitrijk en vezelrijk dieet, voldoende hydratatie en het vermijden van gasproducerende voedingsmiddelen helpen bij milde klachten.