Drukletsel

Drukletsel is weefselbeschadiging die ontstaat door aanhoudende druk op de huid en het onderliggende weefsel, meestal boven botprominenties zoals het stuitje, sacrum en hielen. Door de druk kunnen de bloedvaten tijdelijk worden afgeklemd, waardoor ischemie optreedt en weefsel afsterft. Ook wrijving, vocht en onevenwichtige bewegingen kunnen bijdragen aan het ontstaan en de progressie.

De ontwikkeling verloopt via verschillende stadia. Stadium I is niet-blancherende erytheem bij intacte huid. Stadium II toont gedeeltelijk huidverlies met een blaar of open wond. Stadium III betreft volledig huid- en onderhuidsweefselverlies, met necrose die dieper kan liggen. Stadium IV gaat verder en bereikt spieren, pezen of bot. Soms wordt diepweefselletsel onderscheiden, waarbij de schade diep in het weefsel zit terwijl de oppervlakkige huid nog intact lijkt, en kan het onstageable zijn als slough of eschar de diepte verhult.

Risicofactoren zijn immobiliteit of beperkte mobiliteit, verzwakte doorbloeding, ouderdom, diabetes, ondervoeding, vochtige huid, incontinentie en cognitieve of sensorische stoornissen. Patiënten in ziekenhuizen of verpleeghuizen lopen extra risico.

Preventie is het belangrijkste accent. Regelmatig verschuiven en afwisselen van drukloze posities, drukverlagende materialen zoals speciale matrassen en kussens, dagelijkse huidinspectie, zorg voor droge en schone huid, voldoende voeding en vocht, en het minimaliseren van wrijving en vocht. Gebruik van drukontlastende hulpmiddelen helpt druk op kwetsbare locaties te verminderen.

Behandeling richt zich op afname van druk, wondzorg en infectiepreventie. Offloading blijft essentieel; wonden worden schoongemaakt en in een vochtige omgeving gehouden. Necrotisch weefsel kan worden verwijderd (debridement). Infectie wordt geïndiceerd behandeld; bij ernstige gevallen kan negatieve-druk-wondtherapie of chirurgische reconstructie nodig zijn.

De prognose varieert en hangt af van het stadium, de onderliggende gezondheid en tijdige interventie. Goede preventie en snelle behandeling verminderen complicaties zoals infectie, osteomyelitis en langdurig herstel, en helpen recidief te voorkomen.