ouderdom

Ouderdom is de toestand en het proces van verouderen bij mensen en andere organismen. Het omvat lichamelijke, cognitieve en sociale veranderingen die samenhangen met een toenemende leeftijd. In demografische en maatschappelijke discussies wordt ouderdom vaak gezien als een groeiend deel van de bevolking.

Biologisch gezien ontstaat veroudering door een combinatie van genetische factoren, omgevingsinvloeden en levensstijl. Mechanismen zoals DNA-schade, telomeerverkorting en accumulatie van cellulaire beschadigingen dragen bij aan functionele achteruitgang. Veelvoorkomende veranderingen zijn afname van spiermassa, botdichtheid, gehoor en gezichtsvermogen, evenals veranderingen in stofwisseling en immuunsysteem.

Ouderdom gaat gepaard met een groter risico op chronische aandoeningen en beperkingen in dagelijks functioneren. Er is grote variatie tussen individuen: sommige ouderen blijven fit en zelfstandig, anderen ervaren frailty (frailheid) en multimorbiditeit. Het onderscheid tussen gezondheid en levensduur is belangrijk in de publieke gezondheidsdiscussie.

Sociaal en economisch heeft ouderdom invloed op wonen, werk en inkomen. Pensioen, zorgbeleid en sociale netwerken bepalen vaak de kwaliteit van leven. Ouderen kunnen ervaren dat ze beroep doen op eigen ervaring en wijsheid, maar ook dat isolatie en verlies van autonomie toenemen.

Beleid en onderzoek richten zich op gezondheidszorg voor ouderen, preventie van functionele achteruitgang en ondersteuning bij langdurige zorg. Het vakgebied geriatrie en biogerontologie bestudeert verouderingsprocessen met als doel gezond ouder worden te bevorderen en de druk op zorgsystemen te verlichten.