inbedrijfstelling

Inbedrijfstelling, ook wel commissioning genoemd, is het proces waarbij een nieuw geïnstalleerde installatie, apparaat of systeem operationeel en gereed voor gebruik wordt gemaakt. Het volgt op de installatie en vormt de brug tussen aanleg en gebruik. Het doel is verificatie van werking, veiligheid en prestatie, en toestemming voor ingebruikname door de opdrachtgever of beheerder. Toepassingsgebieden omvatten industriële installaties, elektrische en mechanische systemen, procesapparatuur, gebouwgebonden installaties en ICT- en automatiseringssystemen.

Het inbedrijfstellingsproces kent doorgaans meerdere fasen. Voorafgaand aan testen vindt pre-commissioning plaats: controle op aanwezigheid, correcte aansluiting, kabelbeheer en documentatie. Vervolgens volgen functionele tests van subsysteemdelen en integratieproeven die aantonen dat onderdelen correct samenwerken. Daarna komen performance- en veiligheidsproeven, waaronder kalibratie, validatie van controlesystemen, interlocks en noodstops. Ten slotte wordt gestart met een gecontroleerde opstart en belasting, gevolgd door evaluatie of de prestatie-eisen en de operationele veiligheid zijn geborgd. Gedurende het proces worden instrumentatie, kalibraties en software samengevoegd en gedocumenteerd.

Documentatie en acceptatie: bij inbedrijfstelling hoort een commissioningplan, testprocedures, checklists, onderhouds- en bedieningshandleidingen en een definitieve acceptatierapportage. De opdrachtgever en uitvoerders bepalen samen de criteria waaraan de installatie moet voldoen. Na succesvolle acceptatie vindt de overdracht plaats aan de operationele organisatie, inclusief opleiding van operators en onderhoudspersoneel en het beschikbaar stellen van as-built-documentatie. Het doel is een veilige, betrouwbare en efficiënte ingebruikname en een formele overgang van projectfase naar operationele fase.