kalibratie

Kalibratie is het proces waarbij de nauwkeurigheid van een meetinstrument wordt vastgesteld door het te vergelijken met een erkende referentie onder gedefinieerde omstandigheden. Tijdens kalibratie wordt de afwijking tussen de gemeten waarde en de referentiewaarde bepaald en, indien nodig, gecorrigeerd. Kalibratie dient als basis voor betrouwbare metingen en is een centraal onderdeel van kwaliteitsmanagement in veel sectoren.

Kalibratie verschilt van verificatie en onderhoud: verificatie is controleren of een instrument binnen de toegestane toleranties presteert zonder grote aanpassingen; kalibratie kan leiden tot correctie of afstelling. Onder kalibratie valt ook de bepaling van de meetonzekerheid en de traceerbaarheid naar nationale of internationale referenties.

Proces en normen: kalibratie omvat planning en scope, selectie van referentiestandaarden die traceerbaar zijn aan SI, en uitvoering volgens gestandaardiseerde methoden. Er wordt de afwijking berekend, indien nodig gecorrigeerd en gedocumenteerd in een kalibratiecertificaat. Het certificaat vermeldt referenties, meetonzekerheid, kalibratiedatum en de vervaldatum van de volgende kalibratie. Traceerbaarheid aan erkende referenties en naleving van relevante normen, zoals ISO/IEC 17025, vergroten de geloofwaardigheid van de kalibratieresultaten.

Toepassingsgebieden en planning: kalibratie vindt plaats in laboratoria, productie, medische en farmaceutische sector, bouw en civiele techniek, en bij tijdsynchronisatie van klokken. Kalibratie-intervallen worden bepaald op basis van risicobeoordeling, gebruiksfrequentie en regelgeving. Een goed kalibratieprogramma bevordert kwaliteit, veiligheid en efficiëntie.