stadsverwarmingssysteem

Een stadsverwarmingssysteem is een collectief verwarmingssysteem waarbij warmte centraal wordt opgewekt en via een netwerk van geïsoleerde leidingen in de grond naar aangesloten gebouwen wordt getransporteerd. In elk gebouw wordt de warmte door een warmtewisselaar overgebracht naar de interne verwarmingsinstallatie en het tapswater. Het systeem kan zo ook vraagafhankelijke dienst leveren, waaronder ruimteverwarming en warm water voor gebruik in kranen en douches.

Warmtebronnen en netwerk: De warmte wordt geproduceerd in centrale installaties, zoals warmtekrachtcentrales (CHP), centrales die restwarmte afvoeren van industriële processen, biomassacentrales, geothermie en soms warmtepompen of zonne-energie. De warmte wordt via een netwerk van ondergrondse, doorgaans verwarmde leidingen door het gebied gepompt en door lokale warmtewisselaars in gebouwen uitgewisseld voor verwarming en warm tapwater. Netwerken kunnen laag- of midden-temperatuur hebben, afhankelijk van ontwerp en bron.

Voordelen: Het systeem kan restwarmte en duurzame bronnen efficiënt inzetten, vermindert lokaal de emissies per woning en maakt efficiëntie- en CO2-reductie mogelijk bij grootschalige opwekking. Het biedt mogelijkheden voor circulaire warmte en lange-termijn prijsstabiliteit.

Nadelen en uitdagingen: Hoge investeringen in aanleg en onderhoud van het leidingnet, warmteverliezen in het netwerk en de afhankelijkheid van een centrale warmtebron. Het kostenplaatje en de leveringszekerheid hangen af van de bevolkingsdichtheid, bestaande infrastructuur en regelgeving. Renovatie of uitbreiding kan complex zijn.

Toepassing en varianten: Stadsverwarmingsystemen komen veel voor in Noord-Europa en stedelijke gebieden in Nederland en andere landen. Ze spelen een belangrijke rol in decarbonisatie door restwarmte en hernieuwbare bronnen in te schakelen en door gasverbruik te verminderen.