vraagafhankelijke

Vraagafhankelijke is een Nederlands bijvoeglijk naamwoord dat letterlijk “afhankelijk van de vraag” betekent. Het beschrijft situaties, uitkomsten of interpretaties die sterk worden bepaald door de specifieke vraag die gesteld is.

In marktonderzoek en enquêteonderzoek verwijst de term naar verschijnselen waarbij de gemeten uitkomst varieert door de formulering, volgorde of context van de vraag. Vraagafhankelijkheid kan leiden tot vertekening of bias als verschillende formuleringen verschillende antwoorden oproepen, waardoor vergelijkbaarheid tussen metingen afneemt.

In de taalkunde en in natural language processing kan men spreken van vraagafhankelijke interpretatie: de betekenis van een uiting of de keuze van een antwoord hangt af van de vraag die is gesteld of van de omliggende context.

Een voorbeeld: twee vragen die hetzelfde onderwerp behandelen maar met verschillende bewoordingen worden gesteld, kunnen tot verschillende antwoorden leiden, zelfs wanneer de onderliggende informatie hetzelfde lijkt.

Het begrip benadrukt het belang van zorgvuldig vraagontwerp en methoden die rekening houden met variatie in vraagstelling bij analyse en interpretatie.

Opvattingen over de term variëren; er is geen sterk standaardisering. In het Nederlands wordt de term breed toegepast in diverse disciplines, meestal als aanduiding van een afhankelijkheid die moet worden onderzocht of gecorrigeerd.

Zie ook: vraagstelling, survey bias, respondenten, methodologie.