geheugenproblemen

Geheugenproblemen is een verzamelnaam voor klachten met betrekking tot geheugen, variërend van incidentele vergeetachtigheid tot significante geheugenverlies dat dagelijks functioneren belemmert. Ze kunnen betrekking hebben op kortetermijn-, werk- en lange termijn geheugen en kunnen tijdelijk of progressief zijn.

Oorzaken zijn onder andere normale veroudering, slaaptekort, stress en depressie, medicatie- en alcoholgebruik, en lichamelijke aandoeningen zoals schildklierstoornissen of vitamine B12-tekort. Ernstige of geleidelijke geheugenstoornissen kunnen voortkomen uit neurodegeneratieve aandoeningen zoals Alzheimer- of vasculaire dementie, of uit mild cognitive impairment (MCI).

Symptomen zijn onder meer vaker herinneringen kwijt raken aan recente gebeurtenissen, het opnieuw stellen van dezelfde vragen, dingen op ongebruikelijke plaatsen neerleggen, moeite met plannen of volgen van gesprekken, en verwarring over tijd of plaats.

Diagnostiek begint bij de huisarts met anamnese, lichamelijk onderzoek en cognitieve screening. Bloedonderzoek kan reversibele oorzaken uitsluiten; beeldvorming kan aanvullend nodig zijn. In sommige gevallen volgt verwijzing naar een (neuro)geriater of neuroloog.

Behandeling hangt af van de oorzaak. Reversibele oorzaken kunnen worden behandeld; bij aandoeningen zoals dementie bestaan er medicamenteuze en niet-medicamenteuze opties. Leefstijlaanpassingen zoals regelmatige lichaamsbeweging, voldoende slaap, sociale betrokkenheid, cognitieve stimulatie en een gezond dieet kunnen het verloop ondersteunen. Mantelzorgers verdienen ook aandacht en ondersteuning.

Preventie: een gezonde levensstijl en aanpak van risicofactoren kan het risico op geheugenproblemen verlagen.

Wanneer hulp te zoeken: plotselinge of snelle toename van geheugenproblemen, geheugenverlies dat dagelijks functioneren serieus belemmert, of verwarring vereist medische evaluatie.