dezelfde

Dezelfde is een veelgebruikt woord in het Nederlands dat betekent "hetzelfde als wat eerder genoemd is" of "dezelfde persoon of zaak". Het functioneert als determineren tussen woorden die naar een concreet object verwijzen, maar kan ook als zelfstandig voornaamwoord voorkomen in zinnen als “Hetzelfde geldt voor mij.”

Formen en grammatica

Dezelfde verschijnt meestal samen met een de-woord of met een meervoudige vorm: dezelfde jas, dezelfde kleur, dezelfde mensen. Voor neutrale, onbeperkte zaken wordt hetzelfde gebruikt: hetzelfde boek, hetzelfde probleem. Historisch is dezelfde verwant aan oudere vormen zoals dezelve/zelve, en heeft zich ontwikkeld tot de huidige combinatie van de, dezelfde en hetzelfde.

Gebruik en voorbeelden

Als attributief determinerende vorm: Ik draag dezelfde jas als gisteren. Hij kiest dezelfde oplossing. We hebben dezelfde problemen. Als predicatief pronomen of in de betekenis “hetzelfde geldt”: Hetzelfde geldt voor mij. Dat is hetzelfde. Met het-woorden: We hebben hetzelfde probleem. Met de-woorden (meervoud): We hebben dezelfde keuzes.

Noot over betekenisnuances

Dezelfde verwijst naar gelijkheid in soort of soortgelijkheid met eerder genoemde zaken en past bij zowel enkelvoudige als meervoudige de-woorden. Hetzelfde verwijst naar een identiek exemplaar of concept in neutraal geval, of als algemeen verwijzend begrip in vergelijkingen en algemene uitspraken.

Zie ook

Het onderscheid tussen dezelfde en hetzelfde is vooral afhankelijk van het gender van het zelfstandig naamwoord en of het woord als determiner of als pronomen fungeert.