Hetzelfde

Hetzelfde is een Nederlands aanwijzend voornaamwoord en determiner dat letterlijk “het identieke” of “het zeerzelfde” betekent. Het wordt gebruikt om aan te geven dat iets identiek is aan iets wat eerder genoemd is, of om te verwijzen naar een eerder genoemd ding in een beknopte vorm. Het fonctioneert zowel als determiner vóór een neuter zelfstandig naamwoord als als zelfstandig voornaamwoord in predicatieve zinnen.

Vormen en gebruik

Wanneer hetzelfde als determiner geldt, gaat het meestal samen met een het-woord: hetzelfde boek, hetzelfde probleem. Als voornaamwoord kan hetzelfde zonder expliciet genoemd zelfstandig naamwoord voorkomen: Hetzelfde gebeurde gisteren. De tegenhanger voor de de-woorden (meestal voor mannelijke/vrouwelijke enkelvoud of meervoud) is dezelfde: dezelfde auto, dezelfde mensen. In woorden met de-woorden kan dezelfde ook als soortgelijke nadruk krijgen, bijvoorbeeld diezelfde auto om te verwijzen naar de auto die eerder genoemd is.

Nuances ten opzichte van andere vormen

Het verschil tussen hetzelfde en dezelfde hangt af van de referentie en de grammaticale klasse van het zelfstandig naamwoord. hetzelfde verwijst naar een identiek object of situatie als neutraal of abstract referent, terwijl dezelfde vaak meer nadruk legt op identiteits binnen een bepaalde categorie of groep. Beide vormen worden veel gebruikt in gesproken en geschreven Nederlands, met de keuze afhankelijk van het geslacht en getal van het woord dat volgt of aangewezen wordt.

Voorbeelden

Hetzelfde boek ligt op tafel. Ik draag hetzelfde shirt als gisteren. Dezelfde oplossing werd voorgesteld door de groep. Hetzelfde geldt voor iedereen.

Zie ook

Gerelateerde concepten zijn hetzelfde en dezelfde, die verwijzen naar identieke referenties afhankelijk van grammaticale geslachten en lidwoorden.