Insectenpollinatie

Insectenpollinatie is de bestuiving waarbij insecten stuifmeel van de meeldraden van een bloem naar de stempel van dezelfde of een andere bloem overbrengen. Bij veel plantensoorten is dit de belangrijkste vorm van bestuiving. Het proces begint wanneer een insect nectar of andere beloningen bezoekt; terwijl het insect van bloem naar bloem beweegt, komt stuifmeel in contact met de stempel en kan zaadzetting plaatsvinden. De efficiëntie hangt af van de compatibiliteit tussen bloem en insect, de nectarproductie en de activiteit van de insecten, die vaak afhankelijk is van temperatuur, tijdstip van de dag en seizoen.

Belangrijke insectenpollinatoren zijn honingbijen (Apis mellifera) en vele wilde bijensoorten, evenals zweefvliegen, vlinders, motten en sommige kevers. Niet alle insecten zijn even effectief; de efficiëntie hangt af van de afstemming tussen bloem en insect, zoals de vorm van de bloem en de haar- of borstelde lichaamsdelen van het insect, waardoor pollen op de stempel terechtkomt. Bloemen hebben kenmerken die pollinatoren aantrekken, zoals kleur, geur, nectarbieding en landingsplaatsen. Sommige bloemen zijn zeer gespecialiseerd, andere zijn generalisten die door meerdere insecten soorten bezocht worden.

Pollinatie door insecten speelt een cruciale rol in de reproductie van veel voedselgewassen en wilde planten. Bij fruit- en notengewassen zoals appels, aardbeien en amandelen, en bij veel groenten en zaden, bevordert insectenpollinatie de fruitzetting, kwaliteit en oogst. Het netwerk van bestuivers en planten is complex en wordt beïnvloed door klimaat, beschikbaarheid van bloemen en pesticiden. Verstoring van pollinatorpopulaties kan leiden tot lagere opbrengsten en minder diversiteit.

Bedreigingen omvatten verlies van habitat, intensieve landbouw, pesticiden en klimaatverandering, die de timing van bloem en insectenactiviteit kunnen verstoren. Behoudsmaatregelen zijn bloemrijke habitats, milieuvriendelijke teelt en geïntegreerde gewasbescherming, nestplaatsen voor wilde bijen en vermindering van schadelijke chemische behandelingen.