beschikbaarheid

Beschikbaarheid verwijst naar de toestand waarin iets op een bepaald moment aanwezig, toegankelijk of leverbaar is. Het begrip wordt in verschillende contexten gebruikt, zoals bedrijfsvoering, informatica, logistiek, arbeidsplanning en dienstverlening. Belangrijke aspecten zijn betrouwbaarheid, bereikbaarheid en de mogelijkheid om op het gewenste moment te kunnen schakelen of te ontvangen.

Het woord komt van beschikken, wat betekent in bezit hebben of ter beschikking hebben. In de meeste toepassingen verwijst beschikbaarheid naar de mate waarin een object, dienst of informatie daadwerkelijk inzetbaar is wanneer het nodig is.

In informatica en ICT verwijst beschikbaarheid naar de continuïteit van een dienst of systeem. Het wordt uitgedrukt als uptime of een beschikbaarheidspercentage en omvat factoren zoals onderhoud, storingen, redundantie en herstelvermogen ( disaster recovery). Doel is minimale downtime en snelle hersteltijden, vaak vastgelegd in service level agreements.

In logistiek en voorraadbeheer draait beschikbaarheid om de mogelijkheid om een product of grondstof op het juiste moment te leveren. Indicatoren zijn onder meer de voorraadbeschikbaarheid, de fill rate en leverbetrouwbaarheid. Beschikbaarheid wordt beïnvloed door vraag, levertijden, productieplanning en voorraadbeleid, en is cruciaal voor klanttevredenheid en operationele efficiëntie.

Bij personeelsplanning en dienstverlening verwijst beschikbaarheid naar de aanwezigheid van medewerkers op afgesproken tijden en de toegankelijkheid van diensten voor gebruikers of klanten. Het begrip speelt een rol bij roosterplanning, on-call arbeid en de toegankelijkheid van openbare voorzieningen, zoals openingstijden en bereikbaarheid. Een goede afstemming van beschikbaarheid draagt bij aan betrouwbaarheid en efficiëntie in diverse systemen en processen.