redundantie

Redundantie is de eigenschap waarbij extra elementen aanwezig zijn naast wat strikt noodzakelijk is voor de functie of communicatie van een systeem. De term komt uit het Franse redondance en Latijn redundantia, met de kernboodschap van overbodige of herhaalde informatie. In diverse vakgebieden wordt redundantie ingezet om betrouwbaarheid, veerkracht en fouttolerantie te vergroten, maar het kan ook leiden tot onnodige complexiteit en hogere kosten.

In technische domeinen zoals informatica, telecommunicatie en engineering wordt redundantie bewust ingebouwd. Met meerdere componenten, verbindingen of routes kan een uitval van één onderdeel worden opgevangen. Voorbeelden zijn actieve en passieve redundantie, N+1-ontwerpen en failover-systemen. Ook in opslagomgevingen komen duplicatie van data en regelmatige back-ups veel voor; RAID-systemen voegen redundantie toe zodat gegevens bij uitval behouden blijven.

In taal- en communicatiewetenschappen verwijst redundantie vaak naar pleonasme of tautologie: overbodige herhaling of verwoording die de boodschap niet sterker maakt. Voorbeelden zijn pleonasmen zoals “witte sneeuw” of tautologische uitdrukkingen als “helemaal volledig”.

In de biologie en evolutie levert functionele redundantie voordelen op: meerdere genen of biochemische routes kunnen hetzelfde eindresultaat realiseren, waardoor verlies van één onderdeel minder direct gradueel effect heeft. In de informatiewetenschap en dataopslag draagt redundantie bij aan robuuste systemen, maar gaat het gepaard met hogere kosten, grotere complexiteit en soms verminderde efficiëntie. De juiste afweging is afhankelijk van gewenste betrouwbaarheid, prestaties en budget.