passieve

Passieve is een bijvoeglijk naamwoord in het Nederlands en verwijst naar wat niet actief gebeurt of wat ondergaat. De term wordt in verschillende domeinen gebruikt, zoals grammatica, techniek, bouwkunde en economie, en kan per context net iets anders betekenen.

In de grammatica verwijst men naar de passieve stem (passieve vorm) wanneer de handeling op het lijdend voorwerp gericht is in plaats van op de uitvoerder. Voorbeelden: “Het boek wordt gelezen” (tegenwoordige tijd), “Het boek werd gelezen” (verleden tijd). De voltooide passieve vorm wordt gevormd met zijn/zal of zijn in combinatie met het voltooid deelwoord: “Het boek is gelezen.” Een zinsdeel met de agent kan worden opgenomen met “door”: “Het boek werd door de leraar gelezen.”

In de techniek verwijst passieve naar componenten die geen actieve versterking leveren en geen externe energie nodig hebben, zoals weerstanden, condensatoren en spoelen. Ze spelen een rol in filtering, energieopslag en signaalvorming.

In de bouwkunde wordt de term gebruikt in relatie tot passiefhuizen, gebouwen die extreem weinig energie nodig hebben voor verwarming of koeling door middel van goede isolatie, luchtdichtheid en ventilatie met warmteterugwinning. Een passiefhuis streeft naar een lage energievraag en hoog comfort.

In economische zin verwijst passief inkomen naar inkomstenstromen die met weinig actief werk blijven binnenkomen, zoals rente, dividenden, huur of royalty’s. Het vereist vaak initiële investeringen of beheer van activa; voortdurende inspanning kan beperkt blijven.