warmteterugwinning

Warmteterugwinning is een verzamelnaam voor systemen en technieken die overtollige warmte uit een proces, afvoerlucht of uitlaatgassen terugwinnen en hergebruiken in een ander deel van dezelfde installatie of in een ander systeem. Het doel is energiebesparing, minder brandstofverbruik en lagere CO2-uitstoot doordat minder warmte uit primaire energiebronnen hoeft te worden opgewekt. Restwarmte kan afkomstig zijn uit ventilatie, industriële afvoer, of heet afvalwater en processenpecifieke stromen.

De belangrijkste vormen van warmteterugwinning zijn warmtewisselaars in ventilatiesystemen (vaak aangeduid als warmte-terugwinning of HRV/ERV-systemen), industriële recuperatie met plate- of spirale warmtewisselaars, en regeneratieve systemen zoals regenerators. Daarnaast kan restwarmte met warmtepompen of gecombineerde warmte- en krachtcentrales (WKK) verder worden benut. In gebouwen speelt warmteterugwinning uit afgezogen binnenlucht een sleutelrol om inkomende frisse lucht voor te verwarmen of af te koelen, wat de verwarmings- en koelingslast verlaagt.

Toepassingen variëren van woning- en utiliteitsgebouwen tot industriële installaties. In gebouwen zorgt het terugwinnen van warmte uit ventilatielucht voor een lagere verwarmingsvraag en betere comfortniveaus. In de industrie wordt warmte teruggewonnen uit uitlaatgas, koelwater of processtromen om (proces)verwarming of tapwater te leveren.

Voordelen zijn onder meer lagere energiekosten, minder CO2-uitstoot en een hogere efficiëntie. Uitdagingen omvatten benodigde geschikte temperatuurverschillen, condensatie en corrosie in bepaalde stromen, onderhoud van warmtewisselaars en economische afwegingen bij de initiële investering. Op lange termijn groeit de belangstelling voor integratie met warmtepompen, WKK-systemen en district heating. Restwarmte uit datacenters en andere bronnen biedt bovendien aanvullende kansen.