plantensoorten

Plantensoorten zijn een fundamentele eenheid in de botanische taxonomie. Een soort bestaat uit populaties van planten die onder natuurlijke omstandigheden samen kunnen voortplanten en vruchtbare nakomelingen produceren, en die zich onderscheiden van andere populaties op morfologische, genetische of reproductieve kenmerken. In de botanie wordt de soortnaam vastgesteld volgens binominale nomenclatuur, waarbij genus en soortnaam samen de unieke wetenschappelijke naam vormen (bijv. Arabidopsis thaliana). Ongeveer 390.000 tot 400.000 plantensoorten zijn beschreven; het totale aantal kan hoger liggen door onbekende of cryptische varianten.

De taxonomie van planten valt onder de International Code of Nomenclature for algae, fungi and plants (ICN). In de hiërarchie gaat het om rijken, afdelingen, families en genera; soorten worden gedefinieerd op basis van morfologie, genetica en fylogenie. Hybriden en polyploïdie komen veel voor in planten, waardoor grenslijnen tussen soorten soms diffuus zijn en herzieningen voorkomen.

Plantensoorten zijn wereldwijd in alle klimaten en habitats te vinden, van woestijnen tot tropische regenwouden, bergen tot kusten. Ze variëren sterk in vorm, blad, bloem en voortplanting. Sommige soorten zijn wijdverspreid, andere endemisch en beperkt tot een enkel gebied of microhabitat.

Identificatie en studie van plantensoorten gebeurt met veldgidsen, herbariummonsters en DNA-analyse. Conservatie en biodiversiteitsonderzoek richten zich op het in kaart brengen van soortenrijkdom en het beschermen van kwetsbare populaties. Plantensoorten leveren producten, voedsel, medicijnen en vormen de basis van voedselnetwerken, terwijl ze ook koolstof vastleggen en habitat bieden.

Bedreigingen en behoud: habitatverlies, invasieve soorten, klimaatverandering en overexploitatie nemen af. Behoud gebeurt zowel in situ (beschermde gebieden) als ex situ (zaadbanken, kassen en herintroductieprogramma's). Internationale initiatieven streven naar inventarisatie, monitoring en bescherming van zeldzame plantensoorten.

Voorbeelden: Arabidopsis thaliana (modelorganisme), Solanum tuberosum (aardappel), Oryza sativa (rijst), Quercus robur (eik) en Fagus sylvatica (beuk).