Benauwdheid

Benauwdheid is een subjectieve sensatie van onvoldoende luchttoevoer naar de longen en kan gepaard gaan met ademnood. Het kan ontstaan bij inspanning of in rust en kan tijdelijk of chronisch zijn. De oorzaak verschilt per situatie en kan gerelateerd zijn aan de luchtwegen, het hart, bloedvaten, het bloedbeeld, obesitas of psychische factoren.

Oorzaken omvatten onder meer longziekten zoals astma, COPD, longontsteking, longkanker en interstitiële longaandoeningen, hart- en vaatziekten zoals hartfalen en myocardinfarct, bloedarmoede, obesitas en paniek/angst. Ook acute omstandigheden zoals longembolie, pneumothorax of een allergische reactie kunnen benauwdheid veroorzaken.

Symptomen variëren maar kunnen onder meer kortademigheid, snelle ademhaling, het gevoel van beklemming in de borst, gebruik van extra ademhalingsspieren, piepen of hoesten, vermoeidheid en bij ernstige gevallen verwardheid of cyanose zijn.

Diagnostiek bestaat uit anamnese en lichamelijk onderzoek, en metingen zoals saturatie en vitale functies. Afhankelijk van vermoedelijke aandoening kunnen bloedgassen, bloedonderzoek, röntgenfoto van de borst, ECG, longfunctietesten (spirometrie), echocardiografie of CT-scan nodig zijn.

Behandeling is gericht op de oorzaak. In acute gevallen kan zuurstoftherapie en inhalatiemedicatie (bronchodilatoren) worden gegeven; bij ontstekingsaandoeningen kunnen steroïden worden toegepast; bij vochtretentie/ hartfalen kunnen diuretica en andere hartfalenbehandelingen volgen; infecties kunnen antibiotica vereisen; longembolie kan antistolling nodig maken.

Houding tegen terugval omvat stoppen met roken, vaccinaties, en controle van onderliggende aandoeningen. Bij plotselinge ernstige benauwdheid, pijn op de borst, bleek of blauwverkleurde huid, verwarring of snelle verslechtering dient 112 te worden gebeld.