terugval

Terugval is een Nederlands zelfstandig naamwoord dat verwijst naar het herhalen van een probleem of ziekte na een periode van verbetering of stabilisatie. De term komt van terug (naar achteren) en val (val). Ze wordt in uiteenlopende vakgebieden gebruikt, vooral in de geneeskunde, psychologie en verslavingszorg.

In medische context duidt terugval doorgaans op de terugkeer van ziekte-activiteit na een periode van remissie of stabilisatie. Voorbeelden zijn een flare van symptomen bij een chronische aandoening, of het opnieuw optreden van klachten na een ziekte in remissie. In de oncologie wordt ook wel gesproken over recidief of terugkeer van kanker; in de praktijk variëren de termen per vakgebied.

In de psychologie en verslavingszorg verwijst terugval naar het hervatten van problematisch gedrag of middelengebruik nadat iemand eerder met succes was gestopt of minder last had. Een terugval verloopt vaak in fasen: een tijdelijke lapse (een slip) kan leiden tot een echte terugval naar vroegere patronen. Risicofactoren zijn stress, blootstelling aan cues, gebrek aan sociale ondersteuning en ontwenningsverschijnselen.

Behandeling en preventie van terugval richten zich op vroege herkenning van signalen, en interventies zoals cognitieve gedragstherapie, steunnetwerken en, bij geschikt gebruik, medicamenteuze behandeling. Het doel is om stabiliteit te behouden en terugval te voorkomen door copingstrategieën, monitoring en follow-up.