Beenmergdepressie

Beenmergdepressie, ook wel myelosuppressie genoemd, is een afname van de activiteit van het beenmerg waardoor de productie van rode bloedcellen, witte bloedcellen en bloedplaatjes vermindert. Dit leidt tot cytopenieën en een verhoogd risico op bloedarmoede, infecties en bloedingsproblemen.

Oorzaken zijn gevarieerd. Medicijnen zoals chemotherapie en immunosuppressiva, bestraling en bepaalde ontstekings- of auto-immuunstoornissen kunnen beenmergdepressie veroorzaken. Infecties zoals parvovirus B19 kunnen eveneens leiden tot tijdelijk verminderde beenmergactiviteit. Voedingsdeficiënties (zoals vitamine B12 of folaat) en alcoholgebruik kunnen bijdragen. Aangeboren of verworven aandoeningen zoals aplastische anemie, myelodysplastisch syndroom, leukemie of lymfoom kunnen ook leiden tot chronische beenmergdepressie. In sommige gevallen is de oorzaak onbekend.

Symptomen hangen samen met welke bloedceltypen verminderd zijn: aanhoudende vermoeidheid en kortademigheid door anemie; verhoogde vatbaarheid voor infecties door gebrek aan witte bloedcellen; neiging tot blauwe plekken en overmatige bloedingen door tekort aan bloedplaatjes. Koorts kan wijzen op infectie in de context van neutropenie. Complicaties kunnen ernstig zijn en vereisen snelle medische aandacht.

Diagnostiek omvat een volledig bloedbeeld om afwijkingen in RBC, witte bloedcellen en trombocyten vast te stellen. Een reticulocytentelling helpt bij het bepalen van de beenmergrespons. Vaak volgt een beenmergbiopsie/aspiraat om de cellulariteit en de oorzaak te evalueren.

Behandeling is afhankelijk van de oorzaak en omvat vaak steunpunten zoals transfusies, antibiotica bij infecties en groeifactoren (bijvoorbeeld G-CSF of EPO). Het verwijderen of aanpassen van de onderliggende oorzaak is cruciaal; ernstige gevallen kunnen immunosuppressieve therapie of stamceltransplantatie vereisen. Prognose varieert sterk en hangt af van de oorzaak en de respons op behandeling. Preventie draait om vermijden van marrow-suppressieve blootstelling en regelmatige medische follow-up.