plekken

Pleken is het meervoud van plek, een zelfstandig naamwoord in het Nederlands met de basisbetekenis “plaats” of “gelegenheid”. In de meest oorspronkelijke betekenis verwijst het naar een fysieke locatie, maar het woord wordt ook in ruimere zin gebruikt om een positie in een rij, reeks of verhaal aan te duiden.

Veel voorkomende betekenissen en gebruikssituaties zijn onder meer: een fysieke locatie, zoals een parkeerplek of een rustige plek in het park; een locatie op kaarten, plannen of in een gebouw, bijvoorbeeld “de voorgestelde plekken voor woningbouw”; een figuurlijke positie of rol, bijvoorbeeld “een plek innemen” of “een plek in de geschiedenis”; en ook uitdrukkingen die verwijzen naar plekken op of in het lichaam, zoals “plekken op de huid” of huidvlekken. In kaart- of planningscontexten kan “plekken” duiden op punten van belang of interesse.

Synoniemen en nuances: plek wordt vaak als praktisch en concreet ervaren, terwijl plaats vaker formeler en abstracter klinkt. Het onderscheid is niet altijd strikt, maar in algemene taalgebruik verwijst plek eerder naar een concrete locatie of lokatie, en plaats naar een positie of locatie in een ruimere zin.

Etymologie: plek komt uit het Oudnederlands en is verwant aan andere West-Germaanse talen. Het meervoud “plekken” ontstaat volgens de reguliere Nederlandse vervoeging. Door de tijd heen heeft plek vele gekoppelde betekenissen ontwikkeld, waardoor plekken veelzijdig bruikbaar zijn in dagelijks taalgebruik en in professioneel taalgebruik zoals cartografie, logistiek en planning.