terugneemt

Terugneemt is in het Nederlands de derde persoon enkelvoud tegenwoordige tijdsvorm van het werkwoord terugnemen. Het infinitief is terugnemen, en het werkwoord is een scheidbaar werkwoord: in de meeste zinnen wordt de prefix terug gescheiden van de kernwerkwoord, bijvoorbeeld neemt terug. De betekenis is meestal “terugnemen” of “terughalen”: iemand neemt iets terug, of iemand trekt een eerder gedane uitspraak, belofte of actie in.

Betekenis en gebruik

Terugnemen kan letterlijk betekenen het terugbrengen van een object naar een plek of naar de eigenaar, bijvoorbeeld: Hij neemt het boek terug naar de bibliotheek. Het kan ook figuurlijk betekenen dat iemand een eerder gedaan aanbod, een uitspraak of een besluit intrekt: Hij neemt zijn opmerking terug. In het bedrijfsleven kan terugnemen slaan op het terugroepen van producten of het terugdraaien van een maatregel.

Grammatica en vervoeging

Terugnemen is separabel: in de tegenwoordige tijd staat de prefix meestal vóór het werkwoord, maar in zinnen met een lijdend voorwerp verschijnt deze als twee woorden: hij neemt het terug, zij neemt de beslissing terug. De verleden tijd is nam terug (hij nam het terug), en het voltooid deelwoord is teruggenomen, gebruikt met hebben: hij heeft het teruggenomen. In de derde persoon enkelvoud enkelvoudige vorm is terugnemen in andere contexten soms verwarrend, maar de standaard vorm is hij neemt terug.

Voorbeelden

- Hij neemt het boek terug naar de bibliotheek.

- Hij nam zijn opmerking terug nadat hij de fout had ingezien.

- De leverancier heeft de defecte producten teruggenomen.

Etymologie en verwante termen

Terugnemen is samengesteld uit terug (richting naar het achterliggende punt) en nemen (to take). Verwante uitdrukkingen zijn bijvoorbeeld terugroepen (roepen om terug te komen) of terugdraaien (het terugdraaien van een besluit). De term wordt breed gebruikt in zowel letterlijke als figuurlijke betekenissen.