Tracefossielen

Tracefossielen, ook wel ichnofossielen genoemd, zijn fossiele sporen, gangen, afdrukken of andere tekenen van gedrag van organismen, en niet de resten van het organisme zelf. Voorbeelden omvatten voet- en kruipsporen, trackways, gangen, boren in gesteente, nestsporen en eet- of voedingspatronen. Ze vormen een belangrijk onderdeel van de ichnologie, de studie van sporen, en leveren informatie over vroegere ecosystemen, gedrag en omgevingen.

Tracefossielen ontstaan wanneer organismen in zacht sediment bewegen, rusten of voeden en zo sporen achterlaten. Het spoor kan bestaan uit een indruk in het sediment, een gangenstelsel of een vulling die later is uitgehard. Preservering vindt meestal plaats in sedimentaire rotsen zoals zandsteen, siltsteen of kalksteen, onder omstandigheden die snelle bedekking en lithificatie mogelijk maken. Tracefossielen kunnen miljoenen tot miljarden jaren oud zijn en zijn vaak beter bewaard dan de oorspronkelijke organismen.

Ze bieden inzicht in het gedrag en de leefomgeving van vroegere organismen en helpen bij reconstructies van paleo-omstandigheden, stromingsenergie en sedimentatiesnelheid, evenals bij het interpreteren van waterdiepte en zuurstoftoestand in het verleden. Het concept ichnofacies wordt gebruikt om stratigrafische correlaties af te leiden op basis van het type en de verspreiding van sporen.

Veelvoorkomende typen zijn onder meer eenvoudige verticale of horizontale gangen, boreringen en trackways. Bekende voorbeelden zijn Skolithos (verticale buisvormige gangen), Cruziana (oppervlakkige voedselsporen, vaak geassocieerd met trilobieten) en Zoophycos (complex, spreidings- en vorkachtige voedselformen). Tracefossielen bieden daarmee een venster op gedrag en omgevingen uit het verleden, zelfs wanneer lichaamsskeletjes ontbreken.