ichnofossielen

Ichnofossielen zijn fossiele sporen en sporenreeksen die het gedrag van voortlevende organismen vastleggen in sedimentaire gesteenten. In tegenstelling tot lichaamsfossielen vormen ze niet het oorspronkelijke organisme af, maar de activiteit van het organisme, zoals graven, voeden, lopen of broeden.

Deze sporen ontstaan wanneer organismen in natte sedimenten actief zijn en de sporen worden daarna bewaard door sedimentatie en diagenese. Ze komen veel voor in zand- en modderlagen uit verschillende geologische perioden. De classificatie gebeurt op basis van de vorm en het patroon van de sporen in plaats van op basis van de soort die ze heeft gevormd. De wetenschappelijke studie van ichnofossielen heet ichnologie en maakt gebruik van ichnotaxa (ichnogenera en ichnospecies) en het concept van ichnofacies, een reeks sporen die typerend is voor bepaalde milieus.

Veelvoorkomende voorbeelden zijn onder andere Skolithos (verticaal geboord buisvormig gangenstelsel), Cruziana (voer- en graafsporen van zeedieren uit de van tijd), Diplichnites (meerdere paden van loopsporen), en Ophiomorpha (met pelletige bekleding). Deze sporen leveren aanwijzingen over de omstandigheden van de ouderdomsomgeving, zoals waterdiepte, sedimentkwaliteit en energieniveau, evenals over het gedrag van de organismen die ze produceerden.

Ichnofossielen zijn waardevol voor het reconstrueren van paleoomgevingen en de evolutie van gedrag, maar ze maken doorgaans geen exacte identificeerbare organismen mogelijk. Ze blijven daarom een cruciaal hulpmiddel bij sedimentologie en paleo-ecologie.