Temperatuurierinevus

Temperatuurierinevus is een dermatologisch fenomeen waarbij huidkleurveranderingen optreden als reactie op temperatuurswisselingen. De term wordt in de medische literatuur gebruikt voor cutane roodheid die ontstaat bij blootstelling aan koude of warmte, soms gepaard gaand met pruritus of branderigheid. Het fenomeen is zeldzaam en definities variëren, waardoor er geen brede consensus bestaat over hoe het het beste wordt omschreven.

Het klinische beeld varieert; de roodheid kan zich snel ontwikkelen na blootstelling aan koude of warmte en kan lokaal of verspreid voorkomen. Soms gaat de roodheid gepaard met een gevoel van warmte, branderigheid of jeuk. De duur van de verschijnselen varieert van minuten tot uren.

De onderliggende mechanismen zijn niet goed bekend; veronderstellingen omvatten dysfunctie van de cutane vasomotorische regulatie, neurovasculaire bemoeienis en in sommige gevallen mediator-gemedieerde vasodilatatie.

Diagnose is meestal klinisch, op basis van geschiedenis en observatie na provocatie met temperatuur. Uitsluiting van andere aandoeningen die roodheid of ontsteking veroorzaken is belangrijk. In sommige gevallen kan aanvullende evaluatie bestaan uit temperatuurprovocatietests, thermografie of bloedonderzoek afhankelijk van de klinische context.

Differentiatie omvat onder meer Raynaud-fenomeen, koude- of warmte-urticaria, cholinerge urticaria en erythromelalgie, evenals contactdermatitis en vasculaire aandoeningen.

Behandeling is gericht op het vermijden van triggers en symptomatische verlichting. Bescherming tegen koude en oververhitting, huidverzorging, en eventueel antihistaminica voor pruritus kunnen worden overwogen. In ernstige of aanhoudende gevallen kan verwijzing naar een dermatoloog of vasculair-specialist worden aanbevolen. De prognose is doorgaans milder, maar de impact op de kwaliteit van leven kan variëren.