Nietspiercellen

Niet-spiercellen is een term die verwijst naar alle cellen die geen spiercel zijn. In tegenstelling tot skeletspiercellen, hartspiercellen of gladde spiercellen vormen niet-spiercellen de overige celtypen die in weefsels en organen voorkomen. De term wordt vooral gebruikt in histologie en fysiologie om de diverse celtypen buiten de contractielapparaat te beschrijven.

Voorbeelden van niet-spiercellen zijn onder meer epitheelcellen die oppervlakken en klieren bekleden, bindweefselcellen zoals fibroblasten en adipocyten, en kraakbeen- of botcellen zoals chondrocyten en osteocyten. Daarnaast omvatten niet-spiercellen endotheelcellen die bloedvaten bekleden, pericyten die naast vaten voorkomen en vele cellen van het immuunsysteem (bijv. macrofagen, lymfocyten, mestcellen). Ook zenuwcellen en gliale cellen in het zenuwstelsel vallen onder niet-spiercellen. De concrete samenstelling varieert sterk per weefsel en ontwikkelingsstadium.

Functies van niet-spiercellen zijn gevarieerd: zij leveren structurele ondersteuning, vormen en onderhouden de extracellulaire matrix, verzorgen metabole uitwisseling en transport, spelen een cruciale rol in afweer en ontsteking, en dragen bij aan weefselherstel en regene­ratie. In ziekte en pathologie vormen niet-spiercellen vaak de stroma of het microbioom, zoals bij fibrose, ontstekingsprocessen en kanker.

Samengevat verwijst niet-spiercellen naar alle cellen in het lichaam behalve spiercellen, met een breed scala aan functies die essentieel zijn voor de structuur, voeding en werking van organen en weefsels.