Erfgoedwaarden

Erfgoedwaarden zijn de kenmerken van een plaats, voorwerp, traditie of verhaal die het behoud ervan rechtvaardigen. Ze geven aan waarom iets als erfgoed wordt beschouwd en wat bewaard moet blijven voor toekomstige generaties. Erfgoedwaarden kunnen tastbaar materiaal zijn, zoals gebouwen, restanten en artefacten, maar ook ontastbaar erfgoed zoals verhalen, ambachten, rituelen en lokale gebruiken.

Erfgoedwaarden worden doorgaans onderverdeeld in verschillende categorieën. Veelvoorkomend zijn historische waarde (de relatie met bepaalde gebeurtenissen of perioden), esthetische waarde (kwaliteiten van vorm, schoonheid en beleving), landschappelijke of ruimtelijke waarde (de betrekking tot de omgeving en structuur van landschap of stedelijke ruimte) en wetenschappelijke waarde (die voortkomt uit onderzoek en kennis). Daarnaast spelen sociale, educatieve en identiteits- of herinneringswaarde een belangrijke rol, evenals economische waarden die samenhangen met toerisme of lokale ontwikkeling. Wellicht voortvloeiende waarden kunnen percontext verschillen en kunnen in de loop der tijd evolueren.

De erfgoedwaarden vormen de belangrijkste leidraad bij het inventariseren, beoordelen en beslissen over behoud en beheer. Tijdens de planning en uitvoering van restauraties, restauratieve aanpassingen, herbestemming of bescherming wordt gekeken welke waarden een plek of object heeft en in hoeverre deze waarden behouden, versterkt of aangepast moeten worden. Betrokken communities, erfgoedexperts en beleidsmakers spelen een rol bij het herkennen, interpreteren en wegen van verschillende waarden.

Omdat erfgoedwaarden kunnen veranderen door veranderende omstandigheden en maatschappelijke opvattingen, is periodieke herbeoordeling van waarden gebruikelijk in erfgoedbeheer. Zo blijft de zorg voor erfgoed relevant en verantwoord.