Beleidsvoorkeuren

Beleidsvoorkeuren zijn de voorkeuren van individuen of groepen ten aanzien van welke beleidsmaatregelen de overheid zou moeten nemen. Ze geven aan in welke richting men wil dat de politiek gaat op onderwerpen zoals belastingen, sociale zekerheid, immigratie, klimaatbeleid en gezondheidszorg, en worden beïnvloed door waarden, belangen en ideologie. Beleidsvoorkeuren kennen zowel richting (een voorkeur voor meer of minder overheidsingrijpen) als intensiteit (hoe sterk die voorkeur is). Ze kunnen per policygebied verschillen en veranderen in de loop der tijd.

Onderzoekers meten beleidsvoorkeuren met peilingen, conjoint-onderzoeken, experimentele studies en analyse van verkiezingsprogramma’s en stemgedrag. Belangrijke dimensies zijn de richting van de voorkeur en de mate van salience, oftewel de prioriteit die men aan een onderwerp geeft. De determinanten zijn onder meer economische positie, demografie, opleiding, persoonlijke waarden, ideologie, partijbinding en media-invloed. Beleidsvoorkeuren kunnen via informatie, framing, politieke ervaringen en verschuivingen in de publieke agenda veranderen.

Een belangrijk onderscheid is tussen wat mensen prefereren (voorkeuren) en de concrete beleidsvoorstellen of coalities die politici of partijen aanbieden of realiseren. Voorkeuren vormen wel de basis voor stemmen en beleidsstrijd, maar zijn niet altijd direct vertaald naar wetgeving. Daarnaast spelen meetproblemen zoals hypothetische bias en sociaal wenselijke antwoorden een rol bij de interpretatie van onderzoeksresultaten.

In de politieke wetenschappen wordt beleidsvoorkeur vaak bestudeerd als onderdeel van publieke opinie en representativiteit.