wenselijke

Wenselijke is een Nederlands bijvoeglijk naamwoord dat met desirabel of wenselijk kan worden vertaald. Het beschrijft iets dat als gewenst, gepast of nodig wordt beschouwd binnen een normatieve context. De term is afgeleid van wens (een wens) en het achtervoegsel -elijk, waardoor het de betekenis “met betrekking tot wens” of “desirabel”.

Grammaticaal gezien wordt wenselijk in twee hoofdvormen gebruikt. In predicatieve positie, na een koppelwerkwoord zoals zijn of worden, blijft de vorm wenselijk: Het is wenselijk dat iedereen meedoet. Wanneer het als attributief bijwoordelijk voor een zelfstandig naamwoord staat, krijgt het de vorm wenselijke: de wenselijke oplossing, een wenselijke ontwikkeling. In die attributieve positie staat wenselijke meestal voor het zelfstandig naamwoord met de juiste grammaticale vervoeging (bij de meeste teksten na een bepaald of onbepaald lidwoord).

Wenselijkheid is de bijbehorende zelfstandig naamwoordvorm die verwijst naar desirability of desirableness: de wenselijkheid van een maatregel. Wenselijkheden of wenselijkheden komen vaak voor in beleids-, ethische en planningscontexten, waar men de gewenste uitkomsten of normen beschrijft.

Synoniemen en verwante termen zijn onder meer desirabel, gunstig en aanbevolen; tegenovergestelde termen omvatten onwenselijk of ongewenst. Een veelgebruikte verwante term is gewenst, die in sommige contexten dichter bij persoonlijke voorkeuren ligt dan bij algemene normative evaluatie.

Samenvattend verwijst wenselijke naar zaken die als desirabel worden beschouwd binnen een bepaalde setting, terwijl wenselijk als predicaat gebruikt kan worden en wenselijkheid als de daaraan verwante abstracte eigenschap.